Komisja Historyczna Śląska, do której należą naukowcy z różnych krajów i dyscyplin naukowych, jest jedną z najbardziej renomowanych instytucji, które zajmują się w Niemczech kulturą i historią wschodniej Europy Środkowej. Od załamania komunistycznej władzy przymusu i wschodniego rozszerzenia Unii Europejskiej przypada coraz większe znaczenie tej części Europy – w świadomości publicznej, podobnie jak w środowisku naukowym. Ze względu na specyficzne niemieckie tradycje naukowe posiada właśnie Komisja Historyczna Śląska ważną funkcję “zawiasu” między niezmiennie silną historią Europy Wschodniej z jej daleko idącym ograniczeniem na historię wschodniosłowiańską i wciąż jeszcze skoncentrowanej na własnej historii narodowej historii powszechnej Europy Zachodniej.

Historia Śląska jest obecnie uważana w trzech krajach – w Niemczech, w Polsce i w Czechach – jako część własnej historii. Komisja Historyczna Śląska kooperuje zatem z licznymi instytucjami w wschodnich krajach sąsiedzkich, wspomaga obok niemieckich, także polskie i czeskie projekty naukowe i szuka bezpośredniej wymiany z specjalistami w tych krajach w wszystkich obszarach historii śląskiej. Różnorodne wzajemne kontakty i zaproszenia świadczą o tym, że jest ona uznanym forum i szukanym partnerem kontaktowym dla polskich i czeskich naukowców, którzy częściowo współpracują bezpośrednio w Komisji.

Gdy Komisja Historyczna Śląska została założona późną jesienią 1921 roku we Wrocławiu, polityczne i naukowe warunki ramowe były naturalnie inne niż w współczesności. Związek z historią ojczyzny i społeczeństwa był wyraźnie widoczny, a również rozgraniczenie od historiografii w nowo powstałych po Pierwszej Wojnie Światowej słowiańskich krajach sąsiedzkich – Polsce i Czechach – jest nie do przeoczenia. Zainteresowania pozanaukowe nie są jednak zamierzeniem Komisji. Merytorycznie skoncentrowano się najpierw na wydaniu biograficznych kompendiów wiedzy, Śląskiej Księgi Dokumentów i odpowiadającej wymogom naukowym  pierwszej całkowitej historii tej krainy historycznej. Głęboki był moment przełomowy Drugiej Wojny Światowej, ponieważ z upadkiem Prus i załamaniem imperium niemieckiego uległy straceniu podstawy wschodnioniemieckiej historiografii krajowej. Jako obiekt naukowy wzrosła historia Śląska po 1945 do domeny polskich badań historycznych. Komisja Historyczna Śląska była w stanie dopiero jesienią 1951 ponownie podjąć jej pracę w Republice Federalnej Niemiec. Od tego czasu przedstawione naukowe rezultaty, które na tej stronie internetowej zostały sporządzone jako lista w oddzielnym wykazie, są niemniej jednak znaczne.

Komisja Historyczna Śląska stara się przyjąć kulturalną spuściznę jako część wspólnej historii Niemiec i jej krajów sąsiedzkich na Wschodzie i wykorzystać jako szansę dla owocnego dialogu i konstruktywnej współpracy z Polską i Czechami. Komisja rozumie się stąd także jako pośrednik między Wschodem i Zachodem, między instytucjami i inicjatywami pojedynczymi, między nauką a opinią publiczną. Ona skłania ludzi do wymiany i kooperacji, inicjuje do nowych projektów naukowych, wspiera młode pokolenia i troszczy się o postrzeganie publiczne jej pracy.